İnsülin Direnci Nedir?
İNSÜLİN DİRENCİ
Az yemek yiyor ama kilo veremiyor musunuz? Yeterli yeseniz bile doygunluk hissetmiyor musunuz? Çabuk mu acıkıyorsunuz? Sık sık tatlı yeme isteği mi duyuyorsunuz? Tüm bunların sebebi insülin direnci olabilir.
Şeker yani glikozu enerji olarak kullanabilmemiz için insülin hormonuna ihtiyaç vardır. İnsülin, kas, yağ ve karaciğer gibi glikozu kullanan dokulara şekerin alınması ve kullanılmasını sağlayan, pankreastan salınan bir hormondur. İnsülin hormonuna karşı duyarsızlık gelişmesi sonucu insülin direnci oluşur. İnsülin direnci, Tip-2 diyabetin gelişmesine zemin hazırlayan önemli bir sorundur. Dokularda insülin direnci varsa glikozun dokulara alınıp, kullanılması, yakılması zor olur. Bu durum daha çok insülin salınmasına yol açar. Pankreas daha çok insülin salarak glikozun dokular tarafından kullanılması için sürekli çalışır. Aşırı salınan insülin açlık hissine, daha çok yeme ve atıştırmaya neden olarak bir kısır döngü oluşturur. Bu durum hem insülin rezervini azaltır hem de kanda dolaşan insülin miktarını artırır. Sonuç olarak obezite, hipertansiyon, kalp-damar hastalıkları gibi kronik hastalıkların oluşması için uygun bir ortam hazırlar.
KİMLER RİSK ALTINDA
- Ailesinde şeker hastalığı olanlar,
- Kilosu fazla olanlar,
- Önceki gebeliğinde kan şekeri yükselenler,
- Hareketsiz yaşam tarzına sahip olan kişiler,
- Daha önceki yıllarda hipoglisemi2 teşhisi konanlar,
- HDL kolesterol düşük olanlar,
- Trigliserid yüksek olanlar,
- Tokluk kan şekeri yüksek olan kişiler,
- Açlık kan şekeri yüksek olanlar.
İNSÜLİN DİRENCİ BELİRTİLERİ
- Yemeklerden 2-3 saat sonra olan acıkma hissi,
- Hipoglisemi(Düşük kan şekeri) atakları,
- Gün içinde acıkma atakları olması,
- Yorgunluk hissi,
- Kontrolsüz kilo artışı,
- Kilo vermede zorluk,
- Sık sık tatlı yeme isteği,
- Bel çevresinin giderek kalınlaşması,
- Karaciğerin yağlanması,
- Kadınlarda adet düzensizlikleri.
NE YAPMALIYIZ?
- Kilo vermek insülin direncini kıran en önemli faktör! Zayıflamanın özellikle bel bölgesinden olması insülin direncinin ortadan kalkmasında birebir etkilidir.
- Spor yapmayı ihmal etmeyin. Her gün en az 30 dakika sürecek tempolu yürüyün.
- Aç olduğunuzda bir öğünde normalde yiyeceğinizden çok daha fazla yersiniz. Bu nedenle öğün atlamayın, üç ana ve üç ara öğün tüketin. Böylece ana öğüne daha tok girip daha az kalori almış olursunuz.
- Kahvaltıyı atlamayın, kan şekerinizi dengede tutacaktır.
- Yemeklerde yağ, şeker ve tuz miktarı azaltın.
- Lifli gıdaların yani sebze-meyve tüketimi artırın
- Kompleks karbonhidratları tercih edin ve lif alımını artırın.
- Glisemik indeksi yüksek olan gıdalar yerine glisemik indeksi düşük olan gıdalar tercih edin.
- Abur-cubur yerine atıştırmalık olarak badem, ceviz gibi kuruyemişleri, kuru incir,kuru üzüm gibi kuru meyveleri tercih edin.
- İşlenmiş tahıllardan kaçının (beyaz ekmek, beyaz makarna, beyaz pirinç vs.),
- Hazır meyve suları yerine lif içeriği zengin meyveleri tercih edin.
- Şerbetli tatlılar, şekerlemeler vs. yerine tarçın kullanın. Kan şekerinizi düzenlediği için şeker ihtiyacınızı azaltır.
- Margarin, iç yağı, kuyruk yağı yerine sağlıklı yağlar tercih edin; zeytin yağı, kabuklu yemişler (badem, ceviz, vs.).
- Kızartma, kavurma yerine ızgara ve fırında pişirmeyi tercih edin.
- Su tüketiminizi artırın.