Sağlığın Temeli Yeterli ve Dengeli Beslenme

Sağlığın Temeli Yeterli ve Dengeli Beslenme

SAĞLIĞIN TEMELİ “YETERLİ VE DENGELİ BESLENME”

 

Beslenme; vücudun büyümesi ve gelişmesi, dokuların yenilenmesi ve çalışması için gerekli olan enerji ve besin ögelerinin her birinin yeterli ve dengeli miktarlarda alınması ve vücutta uygun şekilde kullanılmasıdır.

Yeterli ve dengeli beslenmenin sağlanması için besinler 4 grup altında toplanır. Bu gruplar:

  1. Grup: Et, Yumurta ve Kuru baklagiller

Bu gruptaki besinler: Kırmızı et ve ürünleri, organ etleri (karaciğer, böbrek vb.), beyaz etler (tavuk, hindi, balık),  yumurta, kuru baklagiller (kuru fasulye, nohut, mercimek), yağlı tohumlar (fındık, fıstık, ceviz vb.).

 

  1. Grup: Süt ve Süt Ürünleri

Bu gruptaki besinler: Süt, yoğurt, peynir (beyaz peynir, kaşar peyniri, çökelek, lor vb.), ayran ve sütle yapılan tatlılar (muhallebi, sütlaç, dondurma vb.).

 

  1. Grup: Taze Sebze ve Meyveler

Bu gruptaki besinler: Her çeşit sebze(ıspanak, marul, domates ,soğan vb.) ve meyveler (kiraz, kara üzüm, kara dut , kavun, muz, çilek vb.)

 

  1. Grup: Ekmek ve Tahıl Ürünleri

Bu gruptaki besinler: Ekmek, makarna, şehriye, pirinç, bulgur, kuskus, börekler, un ve irmikten yapılan tatlılar vb.

  • Yağlar ve şekerler, besinlere lezzet verir ve vücuda enerji sağlar. Dört besin grubuna yardımcı besinlerdir.

(Aynı grup içinde yer alan besinler, birbirinin yerine tüketilebilir.)

Bu dört gruptaki öğelerin herhangi biri alınmadığında, gereğinden az besin alındığında protein, vitamin ve mineral yetersizlikleri oluşur ve sağlık bozulur. Gereğinden çok besin alındığında da vücut yağ kütlesinin normalin üstüne çıkmasıyla yine sağlık bozukluklarına neden olur.

YETERLİ VE DENGELİ BESLENME İLKELERİ

  1. Günde 3 ana 2-3 ara öğün olmak üzere 5-6 öğün beslenin.
  2. Her ana öğünde mutlaka 4 besin grubundan da tüketin ve öğünlerinizin çeşitliliğe dikkat edin.
  3. Öğün atlamayın. Kahvaltınızı mutlaka yapın.
  4. Taze sebze-meyve tüketimi artırılmalıdır.
  5. Tüketilen yağ miktarı azaltılmalıdır. Kızartılmış besinler tüketmekten kaçının.
  6. Katı yağlar ve margarinler yerine bitkisel sıvı yağlar tercih edin. Eğer mümkünse zeytinyağı, fındık yağı ve diğer bitkisel sıvı yağları tüketin.
  7. Yemek pişirirken haşlama, ızgara, buğulama, fırında pişirme yöntemlerini tercih edin.
  8. Tatlı tüketiminde aşırıya kaçmayın,şerbetli tatlılar yerine sütlü tatlılar tercih edin.
  9. Şeker içeriği düşük besinler seçin, rafine şeker kullanımı ve şekerli besin tüketimini azaltın.
  10. Tuz tüketimi azaltılmalısınız. Salamura besinleri tüketmekten kaçının.
  11. Hazır meyve suları, kolalı içecekler yerine taze sıkılmış meyve suları, ayran,süt tüketin.
  12. Her gün 1,5-2 litre (8-10 su bardağı) su tüketin.
  13. Alkol ve sigara kullanmayın.
  14. Uyku düzeninize dikkat edin.
  15. Her gün en az 30 dakika yürüyüş veya herhangi bir spor yapın.
  16. Sucuk, salam, sosis, pastırma gibi işlenmiş gıdalar ve hazır besinlerden uzak durun.