Vitaminler Beslenmedeki Yeri
Vitaminler beslenme için önemlidir. Pek çok fayda sağladıkları için eksiklikleri birtakım problemlere neden olur. Bu haftaki blog yazımızda hangi besinlerden hangi vitamini alabileceğinizi ve vitaminler hakkındaki diğer detayları öğrenebilirsiniz.
Vitamin Nedir?
Vücuda faydalı, metabolizmanın sağlıklı bir şekilde çalışmasını destekleyen, sağlıklı bir yaşam için tüketilmesi gereken, pek çok hastalığa iyi gelen ve yediğimiz pek çok besinin içinde bulunan organik bileşikler vitamindir.
Vitaminlerin Görevi Nedir?
Vücut için gerekli olan vitaminler, bütün organlara etki eder. Vitamin azlığı meydana geldiğinde vücut bu durumdan etkilenir. Vitaminlerin vücudumuzdaki görevlerini şu şekilde sıralayabiliriz;
- Günlük hayata sağlıklı devam etmemizi sağlar.
- Hastalık gibi durumlarda olumsuzluklara karşı savaş açar.
- Hücre zarı ve DNA gibi yapısal alanlardaki zararlardan korunmayı sağlar.
- Vücudumuzun bağışıklık sistemini güçlendirerek mikrop, bakteri ve virüs kaynaklı hastalıkların sık sık görülmesine engel olur. Hastalıklara karşı koruyucu kalkan görevi görür.
- Kronik rahatsızlığı olanlarda ve uzun süre ilaç kullanmak zorunda olan kişilerde ilaçların etkilerini en aza indirerek vücuttaki tahribatı iyileştirir.
- Sindirim güçlüğü gibi metabolizma hastalıklarında etkili rol oynar.
- Bağırsak, pankreas ve mide sağlığı için önemlidir. Besinlerin emilimine destek olur.
- Kemikleri ve eklemleri güçlendirir. Özellikle ilerleyen yaşlarda bu konuda vitaminlere ihtiyaç duyulur.
- Kaslarda oluşan kramplara iyi gelir.
- Kandaki yağ oranını dengeler.
- Damar tıkanıklığını engeller. Böylece kalp ve damar hastalıklarına iyi gelir.
- Kolesterole iyi gelir.
- Ağız ve diş eti yaralarına iyi gelir.
- Cilt, saç ve tırnak sağlığı için faydalıdır.
- Stres, uykusuzluk, endişe, yorgunluk gibi sorunları hafifletir.
- Psikolojik olarak denge kurmayı sağlar. Anksiyete, bipolar bozukluk ve depresyon gibi birçok hastalıkta takviye tedavisi olarak kullanılabilir.
- Polikistik Over Sendromu tedavisinde kullanılır. Kıllanma, sivilce, insülin direnci ve regl döngüsü sorunları için etkilidir.
- Üreme sorunlarına iyi gelir.
- Gebelik öncesi, sonrası ve gebelikte anne ve bebek sağlığı için önemlidir.
Vitamin İçeren Besinler Nelerdir?
Yazımızın bu kısmında hangi vitaminin ne işe yaradığını ve hangi besinlerde bulunduğunu anlatacağız.
A Vitamini
Metabolizmanın sağlıklı çalışmasını sağlayan A vitamini özellikle büyüme çağında olan çocuklar için A vitamini önemlidir. Göz sağlığı ve kemik güçlenmesi gibi faydaları vardır.
A Vitamini İçeren Besinler
Hayvansal Gıdalar |
Bitkisel Gıdalar |
Karaciğer |
Brokoli |
Tereyağ |
Ispanak |
Yumurta |
Havuç |
Peynir |
Portakal |
Süt |
Balkabağı |
Balık |
Greyfurt |
B1 Vitamini (Tiamin)
İştahsızlık, kas yorgunluğu ve halsizlik gibi durumlar B vitamini eksikliğinden kaynaklanır. B vitamini vücudun ihtiyacı olan enerjiyi almasını sağlar. Hücre yaşlanmasını geciktiren B1 vitamini hangi gıdalarda bulunur? sorusunun cevabı aşağıdaki tablodadır.
Biotin İçeren Besinler
Hayvansal Gıdalar |
Yağlı Tohumlar |
Tahıllar |
Karaciğer |
Fındık |
Kinoa |
Böbrek |
Ceviz |
Yulaf |
Et |
Fıstık |
Bulgur |
Yumurta |
Mısır |
|
Süt |
Arpa |
B2 Vitamini
B2 vitamini cilt sağlığı için tüketilmelidir. Göz, ağız ve burun çevresindeki döküntüleri ve kaşıntıları giderir.
B2 Vitamini İçeren Besinler
Hayvansal Gıdalar |
Bitkisel Gıdalar |
Tahıllar, Yağlı Tohumlar ve Baklagiller |
Süt ürünleri |
Narenciye Meyveler |
Kuru fasulye, mercimek, nohut |
Balık |
Brokoli |
Arpa |
Karaciğer |
Ispanak |
Mısır |
Yumurta |
Lahana |
Yulaf |
Et |
Pirinç |
|
Ceviz, badem, kaju |
B3 Vitamini
B3 vitamini hücreleri onarır. Antioksidan görevi görerek organizmayı etkileyen hücrelerde meydana gelen tahribatı giderir. Yetersiz protein tüketen kişilerde ve tek tip beslenen kişilerde b3 vitamini önemlidir.
B3 Vitamini İçeren Besinler
Hayvansal Gıdalar |
Tahıllar ve Yağlı Tohumlar |
Baklagiller |
Karaciğer |
Yulaf |
Bakla |
Balık |
Darı |
Fasulye |
Tavuk |
Badem |
Nohut |
Et |
Ceviz |
Mercimek |
Bulgur |
B6 Vitamini
B6 vitamini enerji üretiminde kullanılır. Kırmızı kan hücrelerinde oluşabilecek sorunları önlemekte rol oynar.
B6 Vitamini İçeren Besinler
Hayvansal Gıdalar |
Baklagiller ve Tahıllar |
Bitkisel Gıdalar |
Yürek |
Yulaf |
Turp |
Dalak |
Kepek unu |
Brokoli |
Karaciğer |
Bakla |
Kara lahana |
Böbrek |
Bulgur |
Sarımsak |
Nohut |
Roka gibi yeşillikler |
|
Soya fasulyesi |
Pırasa |
|
Barbunya |
B12 Vitamini
Uzun zamandır kendinizi depresif ruh hali içinde mi hissediyorsunuz? Kafanızın dağınık olmasının, bir türlü konsantre olamamanızın sebebini bilmiyor musun? Öyleyse bu yazımıza kulak verin! Depresyon, unutkanlık, sinir sistemi rahatsızlıkları ve kansızlık gibi şikâyetlerinizin başlıca sebebi B12 vitamin eksikliği olabilir! Özellikle hayvansal besinleri yeterince tüketmiyorsanız B12 eksikliğinizin olma ihtimali çok yüksek. B 12 vitamin eksikliği görülen kişilerin, ellerinde ve ayaklarında hissizlik veya karıncalanma hissi gibi sinirsel iletim problemleriyle de karşılaşılmaktadır. Şiddetli, uzun süreli eksiklik ise hareket kaybına, yürüme sorunlarına veya hafıza kaybına neden olabilir..
- Sağlıklı bireylerin çoğunda eksiklik görülmemekle beraber B12 vitamin eksikliğinin görüldüğü yerleri şu şekilde sıralayabiliriz;
- Eksiklik genelde 50 yaş üstü bireylerde yetersiz beslenme veya ilaçlarla etkileşim sonucu emilim mekanizmasının bozulmasından kaynaklıdır.
- Gastrointestinal ameliyatlar geçiren bireyler, çölyak veya crohn hastalığına sahip bireylerde eksiklik görülebilmektedir.
- Vegan veya vejeteryan beslenmede B12 kaynaklı besinler tüketilmediği için eksiklik görülebilmektedir.
- Pernisiyöz anemili kişilerde eksiklik gözlenmektedir.
- Hamile ve emziren annelerde dolayısıyla bebekte eksiklik gözlenebilmektedir.
B 12 vitamini oldukça hassas bir vitamin olduğu için ısıya karşı duyarlıdır. Yüksek ısıda pişirilen besinlerde B12 vitamin kaybı yüksek oranda olmaktadır. Aynı zamanda B 12 vitamini suda eriyen bir vitamin olduğu için B12 vitamininin bulunduğu besinlerin pişirme suyu döküldüğü zaman B12 kaybı görülmektedir.
Vücutta üretilmediği için muhakkak dışarıdan besinler veya takviye aracılığı ile B12 vitamini alınmalıdır. B12 vitamini bitkisel kaynaklı besinlerde yer almamaktadır. Et, tavuk, balık, yumurta, süt, yoğurt, peynir gibi hayvansal kaynaklı besinler B12 vitamininin iyi kaynaklarıdır. Erişkin bir kişinin günlük ihtiyacı 1 mg kadardır ve orta derecede hayvansal gıda tüketen bir kişi günlük ihtiyacını karşılamaktadır.
B12 Vitamini İçeren Besinler
Kümes Hayvanları |
Deniz Mahsülleri |
Ördek |
Havyar |
Kaz |
Midye |
Hindi |
Istakoz |
Tavuk |
Balık çeşitleri |
C Vitamini
C vitamini kolayca alınabilen bir vitamindir. Enfeksiyona bağlı bağışıklı problemleri ve diş eti hastalıkları için C vitamini önemlidir. Güçlü bir antioksidandır. Kan hastalıklarının tedavisinde de kullanılır.
C Vitamini İçeren Besinler
Yeşil Yapraklı Sebzeler |
Turuncu ve Kırmızı Sebze - Meyveler |
Brokoli |
Portakal |
Marul |
Mandalina |
Rezene |
Domates |
Ispanak |
Vişne |
D Vitamini
Güneşin az olduğu bu aylarda D vitamini eksikliği yaşamamak adına beslenme düzenine özen göstermeliyiz. Yağ bakımından ton balığı, somon, sardalye ve uskumru balığı tüketilmelidir. Bunun yanı sıra süt, süt ürünleri ve yumurtanın da beslenme düzenine eklenmesi gerekmektedir. Bitkilerde ise maydanoz, ısırgan otu ve yoncada D vitamini bulunmaktadır.
D Vitamini Alımını Arttırmak İçin; En ekonomik ve en önemli D vitamini kaynağının güneş olduğu unutulmamalıdır. Özellikle güneşin yüzünü az gösterdiği sonbahar ve kış aylarında güneşlenme süresini uzun tutmak gerekmektedir. Güneşli bir ortamda en az 15-20 dakika kadar yürünmesi günlük D vitamini eksikliğini gidermek için neredeyse yeterlidir.
E Vitamini
E vitamini mide rahatsızlıklarına iyi gelir. Antioksidandır.
E Vitamini İçeren Besinler
Meyveler, Yağlar ve Yağlı Tohumlar |
Yeşillikler |
Ayçiçek yağı |
Roka |
Ceviz - ceviz yağı |
Maydonoz |
Fındık- fındık yağı |
Turp |
Avokado- avokado yağı |
Maydonoz |
Zeytin- zeytinyağı |
Marul |
Tere |
K Vitamini
Kanın koyulaşmasını sağlar. Damar sağlığı için önemlidir ve kalsiyum alımını kolaylaştırır. Uzun süre ilaç kullanan kişiler için K vitamini önemlidir.
K Vitamini İçeren Besinler
Yeşil Yapraklı Sebzeler |
Deniz Mahsülleri |
Brokoli |
Yengeç |
Maydonoz |
Karides |
Tere |
Istakoz |
Ispanak |
İstiridye |
Karnabahar |
Balık çeşitleri |
Vitaminlerin önemini aktardığımız yazımızın sonuna geldik. Vitaminler bakımından eksiksiz beslenmek doğru beslenme ile mümkündür. Besin çeşitliliğine dikkat etmeyen kişiler genellikle vitamin eksikliği yaşarlar. Eğer besinlerinizi planlamakta problem yaşıyorsanız Roksi ile bu sorunların önüne geçebilirsiniz. Adrese Teslim Diyet Yemekleri ile vitamin açısından zengin ve her öğünü farklı bir beslenme alışkanlığı kazanabilirsiniz.